Biologia nowotworów i ich mikrośrodowiska
Sylabus zajęć
Informacje podstawowe
|
Okres
Semestr 4
|
Forma zajęć / liczba godzin / forma zaliczenia
|
Liczba punktów ECTS
3.0
|
Cele kształcenia dla zajęć
Wymagania wstępne
Znajomość biologii komórki oraz budowy i fizjologii człowieka na poziomie studiów I stopnia kierunków biologicznych lub/i przyrodniczych.Efekty uczenia się dla zajęć
| Symbol EU dla zajęć/przedmiotu | Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student/ka: | Symbole EK dla kierunku studiów |
| Efekt_01 | posługiwać się ze zrozumieniem poznaną terminologią naukową stosowaną w zakresie onkologii i biologii komórek nowotworowych oraz danymi epidemiologicznymi nowotworów w Polsce i na świecie | |
| Efekt_02 | scharakteryzować poznane metody wizualizacji i badań nowotworów, w tym badań na liniach komórek nowotworowych w poszukiwaniu nowych terapii | |
| Efekt_03 | określić zadania lekarza patomorfologa oraz możliwości i ograniczenia jego pracy w onkologii | |
| Efekt_04 | wyjaśnić heterogenność komórek nowotworowych pod względem ich budowy i funkcji z uwzględnieniem zmian biochemicznych | |
| Efekt_05 | wymienić i objaśnić poznane mechanizmy komunikowania się komórek nowotworowych z otoczeniem oraz ich efekty | |
| Efekt_06 | wyjaśnić immunogenność nowotworów oraz wskazać i scharakteryzować sposoby ucieczki komórek nowotworowych spod nadzoru immunologicznego | |
| Efekt_07 | wskazać sposoby walki z nowotworami i odszukać zależności między budową i funkcjonowaniem komórek nowotworowych a strategiami walki z komórkami nowotworowymi i ich mikrośrodowiskiem | |
| Efekt_08 | prawidłowo interpretować i opisywać obrazy preparatów histologicznych nowotworów (z uwzględnieniem cech złośliwości komórek nowotworowych i cech mikrośrodowiska oraz wynikami reakcji immunohistochemicznych określających profile molekularne komórek) | |
| Efekt_09 | prawidłowo interpretować dane literaturowe, dyskutować o nich oraz zastosować właściwą formę ich prezentacji. |
Treści programowe
| Lp. | Treści programowe dla zajęć/przedmiotu | Symbol EU dla zajęć/przedmiotu |
| 1. |
Terminologia naukowa w zakresie onkologii, biologii komórek nowotworowych i ich mikrośrodowiska, metody wizualizacji nowotworów oraz badań, w tym wykorzystywanie linii komórek nowotworowych w poszukiwaniu nowych terapii badań |
Efekt_01, Efekt_02, Efekt_09 |
| 2. |
Dane epidemiologiczne wybranych typów nowotworów w Polsce i na świecie - podobieństwa, trendy, różnice |
Efekt_01, Efekt_09 |
| 3. |
Zadania i rola lekarza patomorfologa w diagnostyce onkologicznej - możliwości i ograniczenia |
Efekt_03 |
| 4. |
Zmiany biochemiczne w komórkach nowotworowych oraz ich heterogenność morfologiczna i funkcjonalna (macierzyste komórki nowotworowe, niemacierzyste komórki nowotworowe, cechy złośliwości, przejście epitelialno-mezenchymalne komórek nowotworowych, nadekspresja białek oporności wielolekowej i ograniczona apoptoza) |
Efekt_04, Efekt_09 |
| 5. |
Komunikacja komórek nowotworowych z otoczeniem (nanotuby błonowe, trogocytoza, mikropęcherzyki, połączenia międzykomórkowe) |
Efekt_05, Efekt_09 |
| 6. |
Efekty komunikacji komórek nowotworowych z otoczeniem i nabywanie przez nie zdolności do inwazji, migracji oraz przerzutowania (degradacja macierzy zewnątrzkomórkowej, aktywacja proliferacji komórek śródbłonka naczyń krwionośnych okołonowotworowych, chemotaksja w układzie komórka nowotworowa-komórka śródbłonka naczyń krwionośnych oraz naczyń limfatycznych, wędrówka komórek nowotworowych w naczyniach krwionośnych, węzłach limfatycznych - rola węzłów wartowniczych, mimikra naczyniowa, cancer anemia) |
Efekt_05, Efekt_09 |
| 7. |
Komórki nowotworowe oraz elementy ich mikrośrodowiska jako cele strategii przeciwnowotworowej |
Efekt_04, Efekt_05, Efekt_07, Efekt_09 |
| 8. |
Immunogenność nowotworów i mechanizmy ucieczki komórek nowotworowych spod nadzoru immunologicznego (immunosupresja nowotworów) |
Efekt_06, Efekt_09 |
| 9. |
Ocena obrazów preparatów histologicznych z materiałem pochodzącym od pacjentów z uwzględnieniem rozpoznawania cech komórek nowotworowych, składników ich mikrośrodowiska i wyniku reakcji immunohistochemicznych na wybrane markery nowotworowe |
Efekt_08, Efekt_01, Efekt_04 |
Informacje dodatkowe
| Metody i formy prowadzenia zajęć | |
|---|---|
| Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień | |
| Wykład problemowy | |
| Dyskusja | |
| Metoda analizy przypadków | |
| Uczenie problemowe (Problem-based learning) | |
| Metoda ćwiczeniowa | |
| Pokaz i obserwacja | |
| Demonstracje dźwiękowe i/lub video | |
| Metody aktywizujące (np.: „burza mózgów”, technika analizy SWOT, technika drzewka decyzyjnego, metoda „kuli śniegowej”, konstruowanie „map myśli”) | |
| Praca w grupach |
| Sposoby oceniania | Symbole EK dla modułu zajęć/przedmiotu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EK_1 | EK_2 | EK_3 | EK_4 | EK_5 | EK_6 | EK_7 | EK_8 | EK_9 | ||
| Kolokwium pisemne | x | x | x | x | x | x | x | x | x | |
| Raport | x | x | x | |||||||
| Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM | |
|---|---|
| bardzo dobry (bdb; 5,0): | 88-100% |
| dobry plus (+db; 4,5): | 80-87,5% |
| dobry (db; 4,0): | 70-79,5% |
| dostateczny plus (+dst; 3,5): | 61-69,5% |
| dostateczny (dst; 3,0): | 50-60,5% |
| niedostateczny (ndst; 2,0): | <50% |
Literatura
Wydawnictwa książkowe
- 1. Alberts B. ii.: Podstawy biologii komórki. Część 1 i 2, PWN , ,
2. Fuller G.M., Shields D.: Podstawy molekularne biologii komórki., PZWL, ,
3. Kawiak J., Zabel M. : Podstawy biologii komórki. Część 1 i 2, Urban & Partner, ,
4. Gołąb J. Jakóbisiak M. ii.: Immunologia , PWN, ,
5. Weinberg R.: The biology of cancer, http://www.nhri.org.tw/NHRI_ADM/userfiles/file/1010510.pdf, ,
6. Mukherjee S.: Cesarz wszech chorób. Biografia raka., Czarne, ,
7. red. Zabel M. Stevens A & Lowe J: Histologia człowieka , PZWL, ,
8. Urasińska, Chosia, Domagała : Atlas histopatologii: tajemniczy świat chorych komórek człowieka, PZWL, ,
Artykuły w czasopismach
- 1. (): oryginalne artykuły naukowe oraz prace przeglądowe z zakresu światowej literatury wskazane przez prowadzącego , ,
2. A. Knopik-Skrocka, P, Kręplewska, D. Jarmołowska-Jurczyszyn (2017): Tumor blood vessels and vasculogenic mimicry – current knowledge and searching for new cellular/molecular targets of anti-angiogenic therapy , Advances in Cell Biology,
3. Knopik-Skrocka A., Śniegowska A (2014): Participation of membrane nanotubes in intercellular communication. , Advances in Cell Biology,
4. M. Krakowiak, A. Knopik-Skrocka (2018): Komórki nowotworowe – mocny przeciwnik. Czy potrafimy stworzyć skuteczną terapię przeciwnowotworową?, Tutoring Gedanensis ,
5. MODRZYŃSKI T., GWIT M., KNOPIK-SKROCKA A. (2019): Inhibitory punktów kontrolnych - przyszłość immunoterapii w onkomedycynie?, Tutoring Gedanensis,
Nakład pracy studenta i punkty ECTS
| Forma aktywności | Średnia liczba godzin* na zrealizowanie aktywności | |
|---|---|---|
| Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem | 30 | |
| Praca własna studenta: | ||
| Przygotowanie do zajęć | 10 | |
| Czytanie wskazanej literatury | 10 | |
| Przygotowanie pracy pisemnej, raportu, prezentacji, demonstracji, itp. | 15 | |
| Przygotowanie projektu | ||
| Przygotowanie pracy semestralnej | ||
| Przygotowanie do egzaminu / zaliczenia | 20 | |
| SUMA GODZIN | 85 | |
| LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU | 3 | |
* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut